Gezondheidsvaardigheden in de huisartsenpraktijk

Door de toenemende druk op de eerstelijnszorg nemen de zorgkosten toe en de toegankelijkheid tot zorg af. Het is daarom van belang dat we patiënten passende zorg geven en onnodige zorg zoveel als mogelijk voorkomen. Diversiteit in gezondheidsvaardigheden[1] van zorgverleners in combinatie met lage organisatorische vaardigheden[2] bemoeilijken het verlenen van die passende zorg (zorg op maat). Het is dus belangrijk dat huisartsenpraktijk inzicht krijgen in de gezondheidsvaardigheden van patiënten en hoe ze daarmee om kunnen gaan. Zorggroep Haringvliet wil huisartsen hierin graag ondersteunen. Nathalie Ruiter heeft daarom, in opdracht van de zorggroep, onderzoek gedaan naar gezondheidsvaardigheden in huisartsenpraktijken. In dit artikel vertelt zij hierover.

Inzicht en aanbevelingen
Nathalie: “We wilden meer inzicht krijgen in de huidige methodiek die in de praktijken gebruikt worden rondom gezondheidsvaardigheden. Dit met als doel huisartsenpraktijken beter te kunnen ondersteunen in de uitdagingen die zij hierbij ervaren.” Het onderzoek richtte zich op hoe gezondheidsvaardigheidsniveaus worden herkend door medewerkers van de praktijk en wat daarvoor nodig is. Op basis van de resultaten zijn er ook aanbevelingen gedaan over hoe huisartsenpraktijken met verschillende niveaus van gezondheidsvaardigheden om kunnen gaan.

Onderzoek
Het onderzoek bestond uit literatuuronderzoek en interviews. Twaalf zorgverleners, werkzaam in huisartsenpraktijken op Goeree-Overflakkee, zijn bevraagd over onderwerpen zoals signaleringsmethoden, omgang met lage gezondheidsvaardigheden en de uitdagingen die zij ervaren.

Uit de interviews is gebleken dat binnen de huisartsenpraktijken professionals verschillende niveaus van organisatorische gezondheidsvaardigheden bezitten. Zodoende hebben zij ook verschillende behoeften als het gaat om ondersteuning hierin. Doktersassistenten willen bijvoorbeeld meer fysieke hulpmiddelen (folders en hulpzinnen) en huisartsen en praktijkondersteuners willen meer leren over strategieën en signaleren.

Daarnaast is het onderwerp nog onvoldoende geïntegreerd in de alledaagse praktijk. Respondenten waren enigszins bekend met gezondheidsvaardigheden, maar waren onvoldoende in staat hier effectief mee om te gaan.

Hoe nu verder?
Op basis van de resultaten van het onderzoek gaat Zorggroep Haringvliet de komende tijd meer aandacht besteden aan (het herkennen van) gezondheidsvaardigheden. Wilt u hierover meer weten of meedenken, laat het ons weten.

[1] Gezondheidsvaardigheden = mate waarin een individu in staat is (1) toegang te krijgen tot, (2) begrijpen, (3) waarderen en (4) toepassen van informatie met betrekking tot de eigen gezondheid.

[2] de factoren die een organisatie gezondheidsvaardig maken zijn (1) de mate waarin ze responsief zijn op lage vaardigheden en (2) in hoeverre ze hun diensten aanpassen zodat ze passend zijn voor alle zorggebruikers.